Εγχείρημα που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο αν λάβει κάποιος υπόψη ότι ο επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου δεν θα έχει...
δίπλα του μία ισχυρή και ομογενοποιημένη κυβέρνηση, αλλά ένα υπουργικό συμβούλιο, πραγματικό μωσαϊκό, μάλλον αναγκαστικά παρευρισκόμενο στο ίδιο τραπέζι.
Χωρίς έτσι ουσιαστικούς συμμάχους και με βασικό αντίπαλο τον χρόνο ο κ. Στουρνάρας θα πρέπει να προσαρμόσει τις δικές του καινοτομικές ιδέες στον βασικό στόχο της αναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου, για το οποίο ο ίδιος είχε δηλώσει πολλές φορές ότι στερείται κάθε αναπτυξιακής λογικής.
Στα υπέρ του ασφαλώς η πολύτιμη εμπειρία από τις προ δεκαπενταετίας διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ, η ικανότητά του να αλιεύει και να «παντρεύει» τα θετικά στοιχεία από τελείως αντίθετες οικονομικές θεωρίες και το γεγονός ότι πολύ δύσκολα θα μπορέσει να έρθει σε αντίθεση με όσα ο ίδιος υποστήριζε πριν από την ανάληψη των νέων του καθηκόντων.
Η ευελιξία να πατά τεκμηριωμένα στο δύσκολο διαπραγματευτικό περιβάλλον των Βρυξελλών στην προ ΟΝΕ περίοδο, δεν τον εμπόδισε να λαμβάνει θέσει πολλές φορές αντίθετες με την τρέχουσα κυβερνητική πολιτική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χαλαρή στήριξη που παραχώρησε στην προσπάθεια για ασφαλιστική μεταρρύθμιση που επιχείρησε ο κ. Τάσος Γιαννίτσης με το γνωστό άδοξο τέλος.
Επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού ήταν τότε ο πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών κ. Οσκαρ Λαφοντέν. Ως πανίσχυρος υπουργός Οικονομικών, ο κ. Λαφοντέν κατέτεινε τότε στο να μειωθεί το όριο συνταξιοδότησης των Γερμανών εργαζομένων στα 60 χρόνια.
Είναι δυνατόν να μιλάμε για αύξηση των ορίων στην Ελλάδα τη στιγμή που συμβαίνουν αυτά στη Γερμανία, υποστήριζε τότε στις κατ' ιδίαν συζητήσεις του ο κ. Στουρνάρας...
Αντιμέτωπος με την τρόικα
Το πρώτο δείγμα γραφής του νέου υπουργού τόσο σε ό,τι αφορά τον βαθμό αποτελεσματικότητάς τους και τη διαπραγματευτική του «γοητεία» θα φανεί κατά την πρώτη επίσημη συνάντησή του με την τρόικα αλλά και με τον επικεφαλής της Ομάδας Δράσης της ΕΕ κ. Χορστ Ράιχενμπαχ, ο οποίος αναμένεται να φτάσει στην Ελλάδα αύριο Δευτέρα, προκειμένου να συνεχισθούν οι συζητήσεις για τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης.
Τα μέτωπα ωστόσο που παραμένουν ανοικτά, πέραν των δημοσιονομικών αποκλίσεων, είναι πολλά και αφορούν υποχρεώσεις που απορρέουν από μνημονιακές δεσμεύσεις που έχει ήδη αποδεχθεί η χώρα πλην όμως λόγω πολιτικού κόστους αλλά και ουσιαστικών αδυναμιών ουδέποτε υλοποιήθηκαν.
Η επίσπευση του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων, το κλείσιμο οργανισμών και φορέων του Δημοσίου, ο εξορθολογισμός μισθών και επιδομάτων σε ΔΕΚΟ και ειδικά μισθολόγια, η μείωση των υπαλλήλων του Δημοσίου, η περικοπή συντάξεων προβληματικών ταμείων και το πραγματικό άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων συνεχίζουν να περιλαμβάνονται στην ατζέντα των εκκρεμών κυβερνητικών υποχρεώσεων που άφησε φεύγοντας πίσω της η τρόικα πριν από σχεδόν δύο μήνες.
Την ατζέντα αυτή κληρονομεί ο νέος υπουργός Οικονομικών, υπό το δεδομένο ότι ο πρωθυπουργός που θα τον ορκίσει αποδέχεται (όπως έσπευσε να ενημερώσει γραπτώς τους δανειστές), «την ιδιοκτησία του προγράμματος σταθεροποίησης δεσμευόμενος πλήρως για τους στόχους, τους αντικειμενικούς σκοπούς και όλες τις βασικές πολιτικές του».
Περισσότερο πιεστικές δράσεις από την πλευρά της τρόικας προβάλλουν ο εξορθολογισμός των δαπανών υγείας και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με στόχο την εξεύρεση τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ εφέτος, προκειμένου να αντισταθμιστεί εν μέρει το κόστος από τη μετάθεση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο έτη.
Αν και το αίτημα της επιμήκυνσης θεωρείται πλέον ώριμο προς αποδοχή οι Βρυξέλλες δεν προτίθενται να δώσουν το οριστικό Οk πριν ολοκληρωθεί η έκθεση της τρόικας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Το Eurogroup κατέστησε σαφές ότι αποστολή της τρόικας είναι να αποτιμήσει «τι έγινε, τι δεν έγινε και τι πρέπει να γίνει» σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Ελλάδας.
Η τρόικα αποχώρησε ιδιαίτερα «χολωμένη» εξαιτίας των καθυστερήσεων που παρατηρούνται σε κορυφαίες μνημονιακές υποχρεώσεις, όπως η μείωση του Δημοσίου, οι αποκρατικοποιήσεις και κυρίως η μη είσπραξη εσόδων από φόρους που επιβάλλονται.
Ειδικά για τα φορολογικά θέματα, συνεχίζει να υπάρχει εκνευρισμός, εξαιτίας της σημαντικής καθυστέρησης της αναδιάρθρωσης των ελεγκτικών υπηρεσιών, τη μη τακτοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και την αδυναμία τιθάσευσης της φοροδιαφυγής με έμφαση σε ειδικές κατηγορίες φορολογουμένων.
Οι δράσεις αυτές κρίνονται από τους δανειστές μας ιδιαίτερα σημαντικές μετά μάλιστα και τις δημοσιονομικές αποκλίσεις με τις οποίες φαίνεται να κλείνει ο εφετινός προϋπολογισμός, τη βαθύτερη ύφεση και το δημοσιονομικό κενό που προκαλείται.
Οι νέες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ύφεση το 2012 πάνω από 6,7% (μελέτη ΚΕΠΕ), ενώ θεωρείται πλέον βέβαιο ότι και το 2013 θα αποδειχθεί υφεσιακό έτος και στα τέσσερα τρίμηνα.
Το βαρίδι από τα έσοδα υπερβαίνει ήδη τα 700 εκατ. ευρώ στο πεντάμηνο και για να κλείσει με έλλειμμα 7% του ΑΕΠ ο τρέχων προϋπολογισμός θα έπρεπε μέχρι το τέλος του έτους να εισπραχθούν περί τα 33 δισ. ευρώ, τα οποία επιμερίζονται σε 4,7 δισ. ευρώ ανά μήνα τη στιγμή που η μέση μηνιαία είσπραξη στο πεντάμηνο προσεγγίζει τα 3,6 δισ. ευρώ.
Μία γρήγορη αποκρατικοποίηση και οι προκλήσεις του Δημοσίου
Η προσπάθεια αλλαγής κλίματος, όπως υποστηρίζουν στενοί συνεργάτες του υπουργού, θα επιδιωχθεί με μία γρήγορη αποκρατικοποίηση που θα δώσει το στίγμα στις αγορές ότι η Ελλάδα αλλάζει ρότα και ρυθμούς δημιουργώντας ταυτόχρονα το κατάλληλο υπόβαθρο για τη μείωση της γραφειοκρατίας και των χρόνιων στρεβλώσεων που καθυστερούν το πρόγραμμα.
Χαρακτηριστικό των εμποδίων που βραχυκυκλώνουν σήμερα την όλη διαδικασία είναι ότι ακόμη και για την ολοκλήρωση των έξι προχωρημένων αποκρατικοποιήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη από το ΤΑΙΠΕΔ απαιτούνται 72 (!) υπογραφές αρμόδιων υπουργών που αφορούν σε συγκεκριμένες νομικές και τεχνικές ενέργειες του ελληνικού Δημοσίου.
Ανάλογη απίστευτη γραφειοκρατία κρατά στα συρτάρια του Ταμείου την έναρξη των υπολοίπων, με αποτέλεσμα ακόμη και ο αναθεωρημένος στόχος για είσπραξη 3 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων για το τρέχον έτος να θεωρείται σχεδόν ανέφικτος.
Αυτή ακριβώς είναι η πρώτη πρόκληση για τον υπουργό. Το σύντομο πέρασμά του από το υπουργείο Ανάπτυξης κατά τη θητεία του στην υπηρεσιακή κυβέρνηση έδειξε ότι μπορεί να «ισιώσει» αρκετές από τις χρόνιες στρεβλώσεις της λειτουργίας του Δημοσίου.
Οι άλλες προκλήσεις έχουν να κάνουν ασφαλώς με την επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής, κατά δύο ακόμη χρόνια, μέχρι το 2016 με επιμερισμό του πακέτου μέτρων περικοπής δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί έως το 2014 αρχικά. Από 'κει και πέρα μάχη με την τρόικα θα πρέπει να δοθεί για:
- Την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων εξοικονόμησης τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ από το νοικοκύρεμα των φορέων του Δημοσίου, τη μείωση της φοροδιαφυγής και την πάταξη της διαφθοράς.
- Τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας για δύο χρόνια αντί ενός που ισχύει σήμερα και επέκταση των δικαιούχων του επιδόματος και στους ελεύθερους επαγγελματίες.
- Την επιλεκτική μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ στα είδη καθημερινής διαβίωσης και πρώτης ανάγκης, όπως για παράδειγμα στα τρόφιμα αλλά και στην εστίαση, προκειμένου να τονωθεί και ο τουρισμός.
(kerdos.gr)