3 Νοε 2013

Τα «αγκάθια» στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων με την τρόικα




Με το ζήτημα του ενιαίου φόρου ακινήτων να παραμένει ανοικτό, μετά τις αντιδράσεις των βουλευτών, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας προσέρχεται από την Τρίτη στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων με τους επικεφαλής της τρόικας. Μεγάλα «αγκάθια» στις συζητήσεις το ύψος του δημοσιονομικού κενού το 2014, η αναγνώριση του πρωτογενούς πλεονάσματος εφέτος, το σχέδιο αναδιάρθρωσης των αμυντικών βιομηχανιών και η διαθεσιμότητα.


«Οι στιγμές είναι κρίσιμες» δηλώνει στο Βήμα της Κυριακής ο κ. Στουρνάρας λίγο πριν ξεκινήσουν οι νέες κρίσιμες διαπραγματεύσεις, προσθέτοντας: «Ανεβήκαμε το Κιλιμάντζαρο και στα εκατό μέτρα που απομένουν, κινδυνεύουμε να πέσουμε. Ας το καταλάβουν οι υγιείς πολιτικές δυνάμεις, ότι η προσπάθεια για τη χώρα και την οικονομία φθάνει επιτυχώς στο τέλος της».

«Σε όλα τα θέματα υπάρχουν λύσεις, αρκεί να υπάρχει ρεαλισμός από όλες της πλευρές, ευελεξία και κοινούς νους» δηλώνει ο υπουργός Οικονομικών στην Καθημερινή της Κυριακής. «Απαιτείται ψυχραιμά απ΄όλους. Και από εμάς και από τους εταίρους μας και κυρίως να εγκύψουν και να δουν την αντιστροφή της πορείας της ελληνικής οικονομίας που έχει επιτευχθεί. Γεγονός που οι αγορές αναγνωρίζουν» συμπληρώνει ο κ. Στουρνάρας και εκφράζει την αισιοδοξία του ότι «όπως μέχρι σήμερα βρήκαμε λύσεις σε πολύ δύσκολα θέματα, έτσι θα γίνει και τώρα».
«Τα αγκάθια» των διαπραγματεύσεων
Πρώτιστος στόχος της κυβέρνησης είναι να πείσει τους εκπροσώπους των δανειστών ότι δεν απαιτούνται για το επόμενο έτος πρόσθετα μέτρα ύψους 2-2,5 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα επιδιώκει, μεταξύ άλλων, να υπάρξει άμεσα αποδοχή για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους τουλάχιστον 344 εκατ. ευρώ εφέτος.
«Αγκάθι» παραμένουν έως σήμερα και τα δύο από τα τέσσερα προαπαιτούμενα, βάσει των οποίων θα εκταμιευθεί η δόση του 1 δισ. ευρώ, που εκκρεμεί από τον περασμένο Ιούλιο.
Το πρώτο αφορά στο σχέδιο αναδιάρθρωσης των αμυντικών βιομηχανιών της χώρας (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ) και της ΛΑΡΚΟ. Η κυβέρνηση έχει προτείνει τον διαχωρισμό του στρατιωτικού από το πολιτικό σκέλος για τις αμυντικές βιομηχανίες και τη συνέχιση λειτουργίας του πρώτου, ενώ για τη ΛΑΡΚΟ ζητεί να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης, με τη διατήρηση μέρους των εργαζομένων της.
Στον αντίποδα, η τρόικα η επιζητεί ουσιαστικά το «λουκέτο» για τα ΕΑΣ και την ΕΛΒΟ, αμφισβητώντας την υλοποίηση των παραγγελιών από το εξωτερικό, αλλά και τους λόγους άμυνας που προβάλλει η κυβέρνηση. Για τη ΛΑΡΚΟ, δέχεται την ιδιωτικοποίησή της, αλλά με βάση το «μοντέλο ΕΡΤ».
Στο σκέλος της διαθεσιμότητας, η κυβέρνηση πρέπει, να πείσει την τρόικα ότι αφ' ενός καλύφθηκε ο στόχος των 12.500 δημοσίων υπαλλήλων, με την ένταξη των υπαλλήλων στα ΑΕΙ, ο οποίος και αποτελεί το πρώτο «κύμα» (έπρεπε να έχει υλοποιηθεί, βάσει του Μνημονίου, έως το τέλος του Σεπτεμβρίου). Και αφετέρου, ότι πρέπει να υπάρξει δίμηνη παράταση για το δεύτερο «κύμα» (με επίσης 12.500 δημοσίους υπαλλήλους), που, σύμφωνα επίσης με το Μνημόνιο, πρέπει να υλοποιηθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου.
Ταυτόχρονα, επιζητεί να προσμετρηθούν στον συνολικό αριθμό των απολύσεων, αυτές των εργαζομένων στην ΕΡΤ, των επίορκων και των υπαλλήλων των ΝΠΙΔ που θα συγχωνευθούν ή θα κλείσουν. Όμως, η τρόικα εμφανίζεται να μην δέχεται τις αιτιάσεις της κυβέρνησης.
«Μπρα ντε φερ» με τους δανειστές
Η κυβέρνηση προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με συγκεκριμένες θέσεις, επιδιώκοντας να πεισθεί η τρόικα πως η εικόνα για την ελληνική οικονομία έχει πλέον αλλάξει:
  • Ότι θα υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 (στο προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπονται 344 εκατ. ευρώ, ενώ το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι τελικά μπορεί να προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ), λόγω της καλύτερης, του αναμενόμενου, πορείας των φορολογικών εσόδων. Έτσι, αναφέρει η κυβέρνηση, πρέπει να ενεργοποιηθεί η συμφωνία για να ληφθούν τον Απρίλιο 2014 οι αποφάσεις για το δημόσιο χρέος (η τρόικα επιμένει ότι η συζήτηση για το δημόσιο χρέος θα αρχίσει μετά την επικύρωση τον Απρίλιο από τη Eurostat του πλεονάσματος και πιθανότατα μετά την ελληνική προεδρία).
  • Ότι η ύφεση εφέτος θα είναι μικρότερη της αρχικής εκτίμησης και με δεδομένα την, έστω και μικρή, ανάπτυξη το 2014 και τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, το επόμενο έτος μπορούν να ληφθούν μόνον διαρθρωτικά μέτρα 500- 700 εκατ. ευρώ. Σε αυτά, περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η πλήρης εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στον στενό δημόσιο τομέα και τις ΔΕΚΟ. Παράλληλα, δηλώνει, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι δεσμεύεται να καταθέσει συμπληρωματικό προϋπολογισμό τον Απρίλιο, εάν διαπιστωθεί ότι είναι αναγκαία επιπλέον μέτρα, το οποίο, πάντως, δεν έχει συζητηθεί με την τρόικα.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών, όμως, εμμένουν, όπως αναφέρουν οι έως σήμερα πληροφορίες, ότι το 2014 θα υπάρξει ένα κενό ύψους 2- 2,5 δισ. ευρώ. Θεωρούν ότι στον κοινωνικό προϋπολογισμό (ασφάλιση και περίθαλψη) θα υπάρξει «τρύπα» ύψους 1,8 δισ. ευρώ (συμπεριλαμβάνονται, η απώλεια εσόδων 600 εκατ. ευρώ από τη μη επιβολή της εισφοράς 0,2% στις επιχειρήσεις υπέρ ΟΑΕΕ και η μη μείωση των δαπανών κατά 250 εκατ. ευρώ από το γεγονός ότι δεν περιορίστηκαν περαιτέρω οι συντάξεις των αποστράτων).
Σημείο τριβής αποτελεί και το γεγονός ότι η κυβέρνηση εκτιμά πως από την απόδοση του μέτρου της αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης (αποφασίστηκε στα τέλη του 2012) θα εξοικονομηθούν περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ τη διετία 2013- 2014, ενώ η τρόικα υπολογίζει το συγκεκριμένο μέγεθος σε περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, η τρόικα θεωρεί ότι δεν θα επιτευχθεί το 2014 ο στόχος για την αύξηση των φορολογικών εσόδων από την αναδιάρθρωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και την εφαρμογή των ήδη ψηφισθέντων μέτρων. Κάποιοι δε, φέρουν ως παράδειγμα το νομοσχέδιο για τον ενιαίο φόρο στα ακίνητα (προβλέπει βεβαιωμένους φόρους 3,5 δισ. ευρώ και έσοδα 2,85 δισ. ευρώ), που δέχεται «βολές κατά ριπάς» από τους βουλευτές των δύο κομμάτων που μετέχουν στην κυβέρνηση.

Εν κατακλείδι, η τρόικα ζητεί:

  • Να ληφθούν μέτρα ύψους 2- 2,5 δισ. ευρώ το 2014 (το Μνημόνιο αναφέρει ότι με τον προϋπολογισμό 2014 πρέπει να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για να υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ)
  • Να προσδιορισθούν από τώρα επακριβώς και να ψηφιστούν από τη Βουλή (πιθανόν μέσω του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου) τα συνολικά μέτρα για τη διετία 2015- 2016 (με πιθανή, πάντως, ρήτρα μη εφαρμογής τους, εάν νεώτερα στοιχεία καταδείξουν ότι δεν είναι απαραίτητα).
Και ένα ιδιότυπο «μπρα ντε φερ» θα λάβει χώρα και σε αυτό στο σημείο. Με την κυβέρνηση να διατείνεται ότι δεν πρέπει να αρχίσει τώρα η συζήτηση για τα μέτρα της διετίας 2015- 2016, καθώς δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί ακόμη σαφώς η επίδραση από την ανάπτυξη της οικονομίας, από τις παρεμβάσεις στο δημόσιο χρέος και από την απόδοση των μεταρρυθμίσεων από το 2015 και μετά. Και με την τρόικα να «ανταπαντά» ότι πρέπει να κλείσουν από τώρα όσο το δυνατόν περισσότερες εκκρεμότητες, προτού η Ελλάδα εισέλθει σε εκλογικό κύκλο.