Οι Ισπανοί προσέρχονται σήμερα, Κυριακή, στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές στις οποίες νεοπαγή κόμματα αμφισβητούν την κυριαρχία του δικομματισμού, με τους αναλυτές να προβλέπουν είτε μια νέα περίοδο πολυκομματικών κυβερνήσεων και συναινετικών πολιτικών, ή μια περίοδο πολιτικής αστάθειας.
Καθώς πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν αποφασισμένοι να συμβάλουν στην αναδιοργάνωση εκ βάθρων ενός πολιτικού συστήματος που θεωρούν διεφθαρμένο και ανίκανο να επιλύσει τα οικονομικά προβλήματα της Ισπανίας, το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών προβλέπεται το πιο αμφίρροπο στα 40 χρόνια από το τέλος της δικτατορίας του Φράνκο και την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Ο ένας στους τρεις από τα 36,5 εκατομμύρια ψηφοφόρους δήλωσε ακόμη αναποφάσιστος μερικές ώρες πριν ανοίξουν τα εκλογικά τμήματα.
Οι κάλπες άνοιξαν στις 08:00 (τοπική ώρα· 09:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 19:00 (20:00 ώρα Ελλάδας), ενώ λίγη ώρα αργότερα θα δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων εξόδου.
Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών κατέτειναν στο ότι το κυβερνών συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι θα κερδίσει, χωρίς όμως να εξασφαλίσει πλειοψηφία των εδρών.
Οι Σοσιαλιστές (PSOE) αναμένεται να καταλάβουν τη δεύτερη θέση, ενώ το κόμμα Podemos (Μπορούμε), το οποίο εναντιώνεται στις πολιτικές λιτότητας, και το φιλελεύθερο Ciudadanos (Πολίτες) διεκδικούν την τρίτη θέση και την πιθανότητα να καθορίσουν ποιος θα κυβερνήσει στις μετεκλογικές συνομιλίες.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι πιθανά τρία σενάρια: μια δεξιά κυβέρνηση συνεργασίας, μια αριστερή κυβέρνηση συνεργασίας, ή μια κυβέρνηση μειοψηφίας.
Ο Ραχόι είπε την Τετάρτη ότι δεν θα απέκλειε μια πολυκομματική συμφωνία για να εξασφαλιστεί μια σταθερή κυβέρνηση με ορίζοντα τετραετίας, αλλά όλα τα υπόλοιπα κόμματα έχουν απορρίψει δημόσια τη συνεργασία με το PP για να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Αυτό υποδεικνύει ένα πιθανό αδιέξοδο που οι αναλυτές συντείνουν στο ότι θα δημιουργούσε προσκόμματα για το πρόγραμμα οικονομικών μεταρρυθμίσεων στο οποίο πιστώνουν την έξοδο της Ισπανίας, της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομίας στην ΕΕ, από την ύφεση και την ελαφριά μείωση της ακόμη ιδιαίτερα υψηλής ανεργίας.
Στελέχη των δύο νεοπαγών κομμάτων λένε ότι ο βασικός τους στόχος είναι να αποσπάσουν όσο περισσότερους ψηφοφόρους μπορούν από το PP και τους Σοσιαλιστές, και δεν έχουν καμιά πρόθεση να συναινέσουν σε μια μετεκλογική συμφωνία εάν δεν εξασφαλίσουν μεγάλες παραχωρήσεις.
Το Σύνταγμα της Ισπανίας δεν ορίζει προθεσμία για τον σχηματισμό κυβέρνησης μετά τη διεξαγωγή εκλογών. Οι αναλυτές προεξοφλούν ότι οι διαπραγματεύσεις για την εξασφάλιση επαρκούς κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για τον επόμενο πρωθυπουργό θα διαρκέσουν πολλές εβδομάδες -και σε περίπτωση που αποδειχθούν άκαρπες δεν αποκλείεται να προκηρυχθούν νέες εκλογές.
Ενώ η απερχόμενη κυβέρνηση έχει ήδη περάσει τον προϋπολογισμό του 2016 και τα χαμηλά επιτόκια και το φθηνό πετρέλαιο σημαίνουν ότι η ανάπτυξη της ισπανικής οικονομίας θα συνεχιστεί, στοιχεία που θα κατευνάσουν τη νευρικότητα στις αγορές εάν πράγματι υπάρξει πολιτική αστάθεια, το ενδεχόμενο να υπάρξει κενό εξουσίας θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από αυτονομιστικά καταλανικά κόμματα για την προώθηση του σκοπού τους.
Το ζήτημα της Καταλονίας θα βρεθεί και πάλι πολύ γρήγορα στην εθνική πολιτική ημερήσια διάταξη, καθώς τα αυτονομιστικά κόμματα καλούνται να αποφασίσουν για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συμμαχίας στην επαρχία έως την 9η Ιανουαρίου. Εάν αποτύχουν, θα προκηρυχθούν νέες τοπικές εκλογές που θα πρέπει να διεξαχθούν μέσα σε δύο μήνες.