Έχοντας ανεβάσει κατά πολύ το «τίμημα» της συνεργασίας της στο προσφυγικό με μία Ευρώπη που αδυνατεί να καταλήξει σε κοινή αντιμετώπιση, η Τουρκία διαβεβαιώνει διά του υπουργού Εξωτερικών Μεβλέτ Τσαβούσογλου ότι δεν έχει καμία πρόθεση να στείλει πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες πίσω σε εμπόλεμες ζώνες.
Η Άγκυρα λέει ότι ΕΕ έχει σε μεγάλο βαθμό αποδεχθεί τους όρους της στο περίγραμμα συμφωνίας που μένει να οριστικοποιηθεί, ενώ δεν «βλέπει» νομικά εμπόδια στην εφαρμογή του σχεδίου -που προκαλεί αντιδράσεις τόσο εξαιτίας των όσων ζητά η Τουρκία σε αντάλλαγμα, όσο και από νομικής πλευράς λόγω της μαζικής επαναπροώθησης προσφύγων.
Η μαραθώνια Σύνοδος ΕΕ-Τουρκίας εξελίχθηκε σε ανατολίτικο παζάρι με τον Αχμέτ Νταβούτογλου να βάζει στο τραπέζι πρόταση να επανεισδοχή όλων των παράτυπων μεταναστών από ελληνικά νησιά στο τουρκικό έδαφος και για κάθε Σύρο πρόσφυγα που επαναπροωθείται, η ΕΕ να δέχεται απευθείας έναν Σύρο από την Τουρκία.
Σε αντάλλαγμα, η τουρκική κυβέρνηση βάζει στο «κάδρο» όλο το πλαίσιο των σχέσεών της με την ΕΕ, ζητώντας πέραν της πρόσθετης χρηματοδότησης (άλλα τρία δισ. ευρώ πέραν των τριών δισ. για τα οποία έχει δεσμευτεί από τον Νοέμβριο η ΕΕ, χωρίς ακόμη να τα αποδεσμεύσει), την επίσπευση για τον Ιούνιο της απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους στη ζώνη Σένγκεν και την επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας.
Πέραν των αντιδράσεων που προκαλεί στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της ΕΕ το «παζάρι» και η σύνδεση του προσφυγικού με το συνολικό πλαίσιο των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ, η Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) εξέπεμψε «σήμα κινδύνου» λέγοντας ότι η προσωρινή συμφωνία για τη μαζική επαναπροώθηση προσφύγων στην Τουρκία παραβιάζει το δικαίωμά τους για προστασία βάσει του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.
Από την πλευρά της, η Διεθνής Αμνηστία έκανε λόγο για «ηθικά και νομικά κενά» στη συμφωνία, σημειώνοντας ότι αμφισβητεί έντονα την έννοια της «ασφαλούς τρίτης χώρας», καθώς υπονομεύει το ατομικό δικαίωμα για πλήρη και δίκαια επεξεργασία του αιτήματος ασύλου και μπορεί να οδηγήσει σε απελάσεις ατόμων στη χώρα καταγωγής τους -κατά παράβαση της αρχής της μη επαναπροώθησης.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έσπευσε την επομένη της Συνόδου να δηλώσει σε συνέντευξή της ότι η Τουρκία δεν έχει το πάνω χέρι στη διαπραγμάτευση με την ΕΕ για το προσφυγικό, ενώ ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Αλεξάντερ Βιντερστάιν έχει αναφέρει σχετικά ότι μέσα στις επόμενες ημέρες και μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της 17ης - 18ης Μαρτίου, οι λεπτομέρειες της συμφωνίας θα έχουν τελειοποιηθεί και θα είναι συμβατές με το διεθνές και ευρωπαϊκό δικαίο.