Μία ξεκάθαρη προειδοποίηση έστειλε χτες η Ευρωπαϊκή Ενωση στην Τουρκία, ξεκαθαρίζοντάς της ουσιαστικά πως αν συνεχίσει τις απειλές, τότε θα υποστεί ευρωπαϊκές κυρώσεις για τις παράνομες ενέργειες της στην ΑΟΖ και για την ανυπακοή της στο διεθνές δίκαιο.
Απτές αποφάσεις ακόμη δεν έχουν ληφθεί μιας και στην Σύνοδο Κορυφή τέθηκαν στο τραπέζι μία σειρά θεμάτων με πρώτο αυτό των οργανικών θέσεων για τις οποίες δεν υπήρξε συμφωνία με αποτέλεσμα να συγκληθεί νέα Σύνοδος Κορυφής στις 30 Ιουνίου.
Ωστόσο οι ηγέτες των κρατών-μελών κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την κοινοτική διπλωματική υπηρεσία να καταρτίσουν προτάσεις για κατάλληλα μέτρα «δίχως καθυστέρηση», περιλαμβανομένων «στοχευμένων» ποινών.
Τι λέει το κείμενο της ΕΕ
Στο κείμενο συμπερασμάτων που εν τέλει εγκρίθηκε γίνεται λόγος για «στοχευμένα μέτρα», πέραν της καταδίκης της Τουρκίας και της υποστήριξης της πρόσκλησης για την επιβολή «κατάλληλων μέτρων» και κατά προσώπων, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg η συγκεκριμένη διατύπωση παραπέμπει σε ποινές σε βάρος των προσώπων και εταιρειών που εμπλέκονται σε γεωτρήσεις ανοιχτά της Κύπρου.
«Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να απαντήσει καταλλήλως και με πλήρη αλληλεγγύη στην Κύπρο», σημειώνουν οι ηγέτες, προσθέτοντας πως θα επανέλθουν στο ζήτημα μόλις χρειαστεί.
Στο διά ταύτα
Στο χτεσινό ανακοινωθέν οι ηγέτες της ΕΕ επιβεβαίωσαν για ακόμη μία φορά πως οι ενέργειες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο Πέλαγος είναι «παράνομες», και κάλεσαν την Άγκυρα να επιδείξει «αυτοσυγκράτηση» και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λευκωσίας.
Επίσης κατέστησαν σαφές πως οι τουρκικές προκλήσεις έχουν «άμεσα σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις» σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ανάμεσα στις Βρυξέλλες και στην Άγκυρα.
Από την πλευρά της η Άγκυρα πάντως φαίνεται πως αψηφά ανοιχτά την ΕΕ, καθώς το μεσημέρι της Πέμπτης απέπλευσε και το δεύτερο τουρκικό γεωτρύπανο Γιαβούζ προς την ανατολική Μεσόγειο.
Ποιες κυρώσεις για την Τουρκία βρίσκονται στο τραπέζι
Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές των Βρυξελλών ανάμεσα στις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι για κυρώσεις, είναι η περικοπή των προενταξιακών κονδυλίων προς την Τουρκία, η μη περαιτέρω αναµόρφωση της τελωνειακής ένωσης, η αναστολή των συναντήσεων του Συµβουλίου Υψηλού Επιπέδου και το «πάγωµα» όλων των κεφαλαίων.
Αντίστοιχα, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής ∆ράσης αναμένεται να προτείνει συγκριμένα μέτρα για τις παράνομες δράσεις της Τουρκίας.
Το επικρατέστερο σενάριο είναι οι προτάσεις να κινηθούν στο ίδιο πλαίσιο µε τα μέτρα που επιβλήθηκαν για την Κριµαία, όπως κυρώσεις σε βάρος της εταιρείας, συλλήψεις υπευθύνων της εταιρείας ή απαγόρευση εισόδου συγκεκριμένων προσώπων στην ΕΕ.
Μογκερίνι: Υπάρχουν και ευρύτεροι κίνδυνοι
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής και και θέματα άμυνας, Φεντερίκα Μογκερίνι, είπε στον κ. Τσίπρα ότι έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται την έκθεση που θα υποβάλουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και σε αυτή γίνεται λόγος για «στοχευμένα μέτρα» κατά της Τουρκίας.
Αίσθηση ωστόσο προκάλεσε το γεγονός ότι η Φ. Μογκερίνι επιβεβαίωσε ότι «μπορεί να υπάρχουν και ευρύτεροι κίνδυνοι» στην περιοχή από την τουρκική προκλητικότητα και ενημέρωσε τους «28» για τα επόμενα βήματα.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος ευχαρίστησε τους Ευρωπαίους ηγέτες για την αλληλεγγύη τους, αναφέρθηκε σε όλες τις ενέργειες της Τουρκίας και ειδικά τις τελευταίες μέρες στην Κυπριακή ΑΟΖ και τόνισε πως αν δεν υπάρξει ένα σαφές μήνυμα δεν θα λάβει η Τουρκία τα μηνύματα που πρέπει.
Τσίπρας: Αν δεν υπάρξουν στοχευμένα μέτρα, η Τουρκία δεν πάρει το μήνυμα
Από την πλευρά του, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε πως «αν δεν υπάρξει σαφές μήνυμα με αναφορά σε στοχευμένα μέτρα δεν θα λάβει η Τουρκία το μήνυμα που πρέπει».
Εκανε λόγο για «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και για «συμπεριφορά που δε μπορεί να γίνει ανεκτή».
«Αν δεν υπάρξει αντίδραση, οι προκλητικές ενέργειες μπορεί να επεκταθούν» προειδοποίησε ο Αλ. Τσίπρας σημειώνοντας πως τόσο οι ελληνικές αρχές, όσο και οι κυπριακές ποτέ δεν είχαν κλείσει την πόρτα του διαλόγου. Μάλιστα θύμισε ότι παλαιότερα η Αθήνα αλλά και πρόσφατα η Λευκωσία είχαν προτείνει την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αλλά η τουρκική συμπεριφορά συνεχίζει να είναι παραβατική.
«Η πίεση στην Τουρκία και όλα αυτά τα μέτρα λαμβάνονται ώστε να τερματίσει τις προκλήσεις η Τουρκία και να κάτσει ξανά στο τραπέζι και να συζητήσει το Κυπριακό στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που είναι και η μόνη βιώσιμη επιλογή για επίλυση του Κυπριακού» είπε ο Αλ. Τσίπρας.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Ελληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ακόμη πως αν η ΕΕ δείχνει αλληλεγγύη στην Ουκρανία ή σε άλλες χώρες, είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει αλληλεγγύη στην Κυπριακή δημοκρατία που είναι κράτος μέλος της ΕΕ. «Είναι θέμα αξιοπιστίας της ΕΕ και όχι μόνο αλληλεγγύης» πρόσθεσε και συμπλήρωσε ότι είναι και ευρωπαϊκό θέμα «από τη στιγμή που υπάρχουν και γαλλικές και ιταλικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα οικόπεδα της ΑΟΖ Κύπρου».
Το κείμενο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει την λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το εύρος των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιου είδους ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επικυρώνει την πρόσκληση προς την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στοχευμένων μέτρων.
Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί το ζήτημα και θα επανέλθει αναλόγως.»