Ο μεγάλος νικητής στο χτεσινό δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ δεν ήταν ούτε το «ναι» ούτε το «όχι» στη συμφωνία των Πρεσπών.
Ο μεγάλος νικητής ήταν ο ίδιος ο λαός της γειτονικής χώρας.
Επιλέγοντας να απέχουν μαζικά οι κάτοικοι της γειτονικής χώρας, σλαβομακεδόνες και αλβανοί και αψηφώντας την απίστευτη πίεση που άσκησε πάνω τους ο «διεθνής παράγοντας» (μέχρι ότι θα πρέπει να γίνουν «Βόρεια Μακεδονία» για να μη γίνουν «Βόρεια Κορέα» τους είπαν) έστειλαν το δικό τους μήνυμα.
Και το δικό τους μήνυμα, προερχόμενο από απλούς ανθρώπους, κατοίκους μιας χώρας που αλλιώς φαντάστηκε το δρόμο της ανεξαρτησίας το 1991 και αλλιώς της προέκυψε, κουρασμένους από όνειρα ανάπτυξης και διεθνούς αναγνώρισης που δεν ήρθαν, ήταν μήνυμα δυσπιστίας.
Δυσπιστίας απέναντι σε μια πρόταση που τους ζητούσε να απεμπολήσουν την ταυτότητά τους στο όνομα της εισόδου σε οργανισμούς που δεν είναι βέβαιο ότι εξασφαλίζουν ακριβώς την ειρήνη και τη σταθερότητα. Αλλά και δυσπιστίας απέναντι σε πολιτικούς και κόμματα που κυρίως επιδιώκουν να ακούσουν την καλή κουβέντα του εκάστοτε επικυρίαρχου.
Το μήνυμα αυτό είναι ηχηρό και για την Ελλάδα και την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου.
Μια κυβέρνηση που δεν τόλμησε να βάλει το ερώτημα εδώ σε δημοψήφισμα, θεωρώντας τον ελληνικό λαό «ανώριμο» να κρίνει μια συμφωνία που αφορά τη θέση της χώρας του στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Γιατί όσο και εάν έχω πει εξαρχής ότι το θέμα αυτό έπρεπε να είχε λυθεί εδώ και πολλά χρόνια με έναν αμοιβαία αποδεκτό συμβιβασμό (που τότε θα ήταν και πιο εύκολο να περάσει) και όσο και εάν εκνευρίζομαι με τις διάφορες πατριδοκάπηλες κορώνες που κατά καιρούς ακούγονται, άλλο τόσο θυμώνω όταν στερούν από τον ελληνικό λαό το δικαίωμα να είναι αυτός που θα πάρει την τελική απόφαση.
Τσίπρας και Ζάεφ είναι οι μεγάλοι ηττημένοι αυτού του δημοψηφίσματος.
Γιατί και οι δύο θεώρησαν ότι η λύση είναι να τα πάνε καλά με της ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους, να τους κάνουν μια μεγάλη γεωπολιτική εξυπηρέτηση και στη συνέχεια να εισπράξουν τα όποια πολιτικά οφέλη.
Γιατί και οι δύο θεώρησαν ότι μπορούσαν να κάνουν την ουσιαστική διαπραγμάτευση πίσω από την πλάτη των ψηφοφόρων και εν συνεχεία να την παρουσιάσουν με λογική «take it or leave it».
Γιατί και οι δύο κυρίως ενδιαφέρονται να παραμείνουν στην εξουσία.
Είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα προσπαθήσει να κάνει εντατική διαχείριση της ζημιάς. Θα προσπαθήσει να ρίξει την ευθύνη στους γείτονες. Μπορεί και να «διαρρεύσει» ότι «τι να κάνουμε, εμείς το προσπαθήσαμε, αλλά αυτοί είναι «εθνικιστές»». Μπορεί και να πει ότι «κέρδισε πολιτικό χρόνο», εφόσον δεν κινδυνεύει άμεσα με κατάρρευση.
Όμως, επί της ουσίας η κυβέρνηση Τσίπρα είναι χαμένη από την όλη εξέλιξη.
Προχώρησε σε μυστική διαπραγμάτευση ελπίζοντας κυρίως ότι θα είχε μια καλή μεταχείριση από τους αμερικανούς σε άλλα πεδία, αναιρώντας μάλιστα σε μεγάλο βαθμό και μια πολιτική ισορροπιών με τη Ρωσία που κράταγε δεκαετίες.
Απέφυγε να ενημερώσει έγκαιρα την κοινωνία, προτιμώντας να τη φέρει προ τετελεσμένων γεγονότων.
Δεν τόλμησε να ζητήσει τη γνώμη του ελληνικού λαού, τον οποίο άλλωστε δεν είχε ενημερώσει.
Όσο για τον Πάνο Καμμένο, αυτός θεωρεί τώρα ότι είναι ο μεγάλος κερδισμένος, εφόσον δεν προχωράει με τους ίδιους ρυθμούς η συμφωνία.
Για μερικές μέρες θα νομίζει ότι κάνει το κομμάτι του και θα πανηγυρίζει στο τουίτερ.
Όμως, κανείς δεν ξεχνά ότι συνυπεύθυνος είναι με τον Τσίπρα για τη Συμφωνία των Πρεσπών, εφόσον όταν έπρεπε καθόλου δεν ύψωσε το ανάστημά του κατά της κυβερνητικής επιλογής.
Ούτως ή άλλως, όποιες και εάν οι εξελίξεις το πολιτικό του τέλος έχει ήδη γραφτεί. Όχι επειδή τον άδειασε ο μέχρι πρότινος σύμμαχός του Αλέξης Τσίπρας. Αλλά γιατί οι ψηφοφόροι οσμίζονται πάντα την υποκρισία και την τζάμπα μαγκιά.
Και τιμωρούν με τον τρόπο που ξέρουν. Στέλνοντας στο περιθώριο τους πολιτικούς που θεώρησαν ότι μπορούν να παίζουν παιχνίδια με τη λαϊκή βούληση.
Αυτό, άλλωστε, είναι το μήνυμα που έρχεται από τα βόρεια: μην υποτιμάτε ποτέ τους πολίτες, μην τους θεωρείτε δεδομένους, αυτοί έχουν πάντα την τελευταία λέξη.
Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος
in.gr